zeus04
2009-09-08 07:23:59 UTC
Fragment z książki pt.:
Lokomotywy Spalinowe serii SM42 i SP42
mgr inż. Stanisław Bolewski, mgr inż. Edward Kowalczyk
WSTĘP
Lokomotywy spalinowe serii SM42 (typ 6D) są to jednokabinowe 4-osiowe
lokomotywy z przekładnią elektryczną o mocy silnika 588 kW (800 KM), z
elektropneumatycznym sterowaniem umożliwiającym sprzężoną pracę dwóch
lokomotyw sterowanych z jednego stanowiska maszynisty. Przeznaczeniem tych
lokomotyw jest średnia i ciężka praca manewrowa, a także prowadzenie
lżejszych pociągów towarowych i pasażerskich, jednak bez możliwości
ogrzewania wagonów. Są one wykorzystywane również w kolejowym transporcie
wewnętrznym większych zakładów przemysłowych.
Lokomotywy spalinowe serii SP42 (typ 101 D) stanowią wersję liniową
lokomotyw serii SM42, z automatycznym kotłem ogrzewczym i mniejszymi
naciskami osi na tor, zbudowaną z wykorzystaniem podstawowych zespołów i
części lokomotywy serii SM42. Głównym zadaniem lokomotyw serii SP42 jest
prowadzenie na liniach drugorzędnych lekkich pociągów pasażerskich,
ogrzewanych parą w okresie zimowym.
Lokomotywy serii SM42 i SP42 są w całości wyprodukowane przez przemysł
polski, z pewnym udziałem części importowanych (np. prędkościomierz,
regulator obrotów silnika). Prototyp serii SM42 powstał w 1964 roku, a po
próbach przemysł rozwinął produkcję seryjną na wielką skalę, dostarczając w
latach 1965-1981 bardzo dużą liczbę tych lokomotyw głównie dla PKP, lecz
także dla innych odbiorców, w tym również za granicę. Lokomotywy serii SP42
były dostarczane, wyłącznie dla PKP, w latach 1970-1978. Ich liczba, choć
znacznie mniejsza niż serii SM42, osiągnęła jednak znaczną wielkość.
Mimo występowania pewnych usterek w pierwszym okresie eksploatacji
lokomotywy serii SM42 i SP42 wyrobiły sobie dobrą markę jako sprawne i
nowoczesne pojazdy trakcyjne, pierwsze krajowe lokomotywy większej mocy,
dzięki którym wprowadzanie trakcji spalinowej na PKP nabrało w swoim czasie
większego tempa. Lokomotywy te stanowiły niewątpliwie duże osiągnięcie
krajowego przemysłu taboru kolejowego.
Zakończenie produkcji i dostaw lokomotyw serii SP42 w roku 1978 wiązało się
z pewnym ówczesnym nasyceniem potrzeb PKP na te pojazdy z parowym
ogrzewaniem pociągu. Natomiast zaniechanie produkcji i dostaw dla PKP
lokomotyw serii SM42 nastąpiło w 1981 roku pomimo dalszego zapotrzebowania
na nie, z czasem nawet zwiększającego się.
Lokomotywy serii SM42 i SP42 ulegały pewnym modyfikacjom w toku wieloletniej
produkcji. Ważniejsze zmiany omówiono w tej książce, podając niekiedy
informacje o numerach lokomotyw, od których wprowadzono zmiany. Nie jest to
równoznaczne z utrzymaniem się tych zmian tylko w określonych lokomotywach.
Lokomotywownie i zakłady naprawcze taboru kolejowego PKP stosują bowiem w
utrzymaniu obieg (rotację) zespołów i części, co powoduje przemieszanie
niektórych elementów w różnych lokomotywach. Wiele zmian wprowadzono również
wstecz, do lokomotyw już eksploatowanych.
Nieduża liczba lokomotyw serii SM42 została w latach 1970 przystosowana
przez PKP we własnym zakresie do ogrzewania elektrycznego wagonów osobowych
prądem stałym z prądnicy głównej (trakcyjnej) o napięciu około 500 V.
Rozwiązanie to miało poniekąd charakter próbny i nie zostało szerzej
wprowadzone.
Trzecie wydanie tej książki ma układ taki sam, jak wydanie drugie, jednak
różni się od niego w następujących sprawach:
1) znacznie rozszerzono część trzecią o lokomotywach serii SP42, w związku z
czym zmieniono także tytuł książki, dodając do niego serię SP42;
2) wprowadzono jednostki objęte Międzynarodowym Układem Jednostek Miar
(Układ SI), obowiązujące w Polsce ustawowo od 1966 roku;
3) wniesiono wiele poprawek i uzupełnień, wynikających m.in. z uwag
Opiniodawcy III. wydania.
Cel książki w trzecim wydaniu nie zmienił się. Jest nim nadal przystępne
zapoznanie czytelników z lokomotywami serii SM42 i SP42 od strony ich
budowy, działania, eksploatacji i utrzymania.
Ograniczony zakres książki nie pozwala omówić dokładnie wszystkich zagadnień
i dlatego czytelnik, interesujący się głębiej niektórymi z nich, zechce
zapewne sięgnąć do dokumentacji szczegółowej lub do samej lokomotywy. W tym
przypadku książka może mu posłużyć jako przewodnik.
Lokomotywy Spalinowe serii SM42 i SP42
mgr inż. Stanisław Bolewski, mgr inż. Edward Kowalczyk
WSTĘP
Lokomotywy spalinowe serii SM42 (typ 6D) są to jednokabinowe 4-osiowe
lokomotywy z przekładnią elektryczną o mocy silnika 588 kW (800 KM), z
elektropneumatycznym sterowaniem umożliwiającym sprzężoną pracę dwóch
lokomotyw sterowanych z jednego stanowiska maszynisty. Przeznaczeniem tych
lokomotyw jest średnia i ciężka praca manewrowa, a także prowadzenie
lżejszych pociągów towarowych i pasażerskich, jednak bez możliwości
ogrzewania wagonów. Są one wykorzystywane również w kolejowym transporcie
wewnętrznym większych zakładów przemysłowych.
Lokomotywy spalinowe serii SP42 (typ 101 D) stanowią wersję liniową
lokomotyw serii SM42, z automatycznym kotłem ogrzewczym i mniejszymi
naciskami osi na tor, zbudowaną z wykorzystaniem podstawowych zespołów i
części lokomotywy serii SM42. Głównym zadaniem lokomotyw serii SP42 jest
prowadzenie na liniach drugorzędnych lekkich pociągów pasażerskich,
ogrzewanych parą w okresie zimowym.
Lokomotywy serii SM42 i SP42 są w całości wyprodukowane przez przemysł
polski, z pewnym udziałem części importowanych (np. prędkościomierz,
regulator obrotów silnika). Prototyp serii SM42 powstał w 1964 roku, a po
próbach przemysł rozwinął produkcję seryjną na wielką skalę, dostarczając w
latach 1965-1981 bardzo dużą liczbę tych lokomotyw głównie dla PKP, lecz
także dla innych odbiorców, w tym również za granicę. Lokomotywy serii SP42
były dostarczane, wyłącznie dla PKP, w latach 1970-1978. Ich liczba, choć
znacznie mniejsza niż serii SM42, osiągnęła jednak znaczną wielkość.
Mimo występowania pewnych usterek w pierwszym okresie eksploatacji
lokomotywy serii SM42 i SP42 wyrobiły sobie dobrą markę jako sprawne i
nowoczesne pojazdy trakcyjne, pierwsze krajowe lokomotywy większej mocy,
dzięki którym wprowadzanie trakcji spalinowej na PKP nabrało w swoim czasie
większego tempa. Lokomotywy te stanowiły niewątpliwie duże osiągnięcie
krajowego przemysłu taboru kolejowego.
Zakończenie produkcji i dostaw lokomotyw serii SP42 w roku 1978 wiązało się
z pewnym ówczesnym nasyceniem potrzeb PKP na te pojazdy z parowym
ogrzewaniem pociągu. Natomiast zaniechanie produkcji i dostaw dla PKP
lokomotyw serii SM42 nastąpiło w 1981 roku pomimo dalszego zapotrzebowania
na nie, z czasem nawet zwiększającego się.
Lokomotywy serii SM42 i SP42 ulegały pewnym modyfikacjom w toku wieloletniej
produkcji. Ważniejsze zmiany omówiono w tej książce, podając niekiedy
informacje o numerach lokomotyw, od których wprowadzono zmiany. Nie jest to
równoznaczne z utrzymaniem się tych zmian tylko w określonych lokomotywach.
Lokomotywownie i zakłady naprawcze taboru kolejowego PKP stosują bowiem w
utrzymaniu obieg (rotację) zespołów i części, co powoduje przemieszanie
niektórych elementów w różnych lokomotywach. Wiele zmian wprowadzono również
wstecz, do lokomotyw już eksploatowanych.
Nieduża liczba lokomotyw serii SM42 została w latach 1970 przystosowana
przez PKP we własnym zakresie do ogrzewania elektrycznego wagonów osobowych
prądem stałym z prądnicy głównej (trakcyjnej) o napięciu około 500 V.
Rozwiązanie to miało poniekąd charakter próbny i nie zostało szerzej
wprowadzone.
Trzecie wydanie tej książki ma układ taki sam, jak wydanie drugie, jednak
różni się od niego w następujących sprawach:
1) znacznie rozszerzono część trzecią o lokomotywach serii SP42, w związku z
czym zmieniono także tytuł książki, dodając do niego serię SP42;
2) wprowadzono jednostki objęte Międzynarodowym Układem Jednostek Miar
(Układ SI), obowiązujące w Polsce ustawowo od 1966 roku;
3) wniesiono wiele poprawek i uzupełnień, wynikających m.in. z uwag
Opiniodawcy III. wydania.
Cel książki w trzecim wydaniu nie zmienił się. Jest nim nadal przystępne
zapoznanie czytelników z lokomotywami serii SM42 i SP42 od strony ich
budowy, działania, eksploatacji i utrzymania.
Ograniczony zakres książki nie pozwala omówić dokładnie wszystkich zagadnień
i dlatego czytelnik, interesujący się głębiej niektórymi z nich, zechce
zapewne sięgnąć do dokumentacji szczegółowej lub do samej lokomotywy. W tym
przypadku książka może mu posłużyć jako przewodnik.